Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου
Τετάρτη 23 Μαρτίου 2022
Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Ποίηση
Κωνσταντίνος Ερμονιακός
Ιλιάδος Ραψωδίαι ΚΔ΄
Μετάφραση ολότελα άτεχνη και άσχετη. Ο Ερμονιακός δεν ξέρει ούτε την αρχαία ούτε τη λαϊκή γλώσσα της εποχής του (περ. 1323μ.Χ.). Μισογραμματισμένος, που παραγεμίζει συχνά τους κακοφτιαγμένους στίχους του με "γαρ" και "γουν" και άλλα μόρια. Σε πολλά μέρη κάθε ραψωδίας βάζει και επιγραφή σε πεζό λόγο, για να δείχνει το νόημα των στίχων, όπως φαίνεται από το κομμάτι τούτο: "Όρα την αράν, ήγουν την κατάραν, ην κατηράσθη ο ιερεύς ο Χρύσης τους Έλληνας, έχων η τοιαύτη αρά παρήχησιν και υπομονήν".
Παρασκευή 18 Μαρτίου 2022
Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Ποίηση
Φλώριος και Πλατζιαφλώρη
Γράφτηκε τον ΙΔ΄ αιώνα σε ανομοιοκατάληκτους στίχους. Μυθιστορηματικό ερωτικό ποίημα. Υποστηρίζεται ότι η πορεία τού έργου είναι η εξής: Υπήρξε ένα παλαιότερο μυθιστορηματικό ελληνικό έργο τού Ζ΄ αιώνα μ.Χ., που χάθηκε. Σ' αυτό στηρίχτηκε ένα γαλλικό τού ΙΒ΄ αιώνα. Απ' αυτό πήρε στοιχεία το ιταλικό "Cantare di Florio e Biancifiore", στο θέμα του οποίου στηρίχθηκε και ο Βοκκάκιος για να γράψει το μεγάλο διήγημά του "Il Filocolo". Ο (άγνωστος) Έλληνας διασκευαστής τού ΙΔ΄ αιώνα στηρίχθηκε στο ιταλικό "Cantare", βάζοντας και στοιχεία που δεν υπήρχαν ούτε στο ιταλικό ούτε στο γαλλικό κείμενο. Δυο-τρία από τα επεισόδια της ιστορίας βρίσκονται και σε δυο διηγήματα που τα συναντούμε μέσα στις "Χίλιες και Μία Νύχτες". Εδώ παραθέτουμε τους στίχους που αναφέρονται στη δύναμη του θαυματουργού δαχτυλιδιού, που σώζει τα δυο ερωτευμένα παιδιά από τη φωτιά που ερρίφθησαν (πολύ παλαιά, μυστικοπαθής και ρομαντική εκδοχή).
Στο γαλλικό ποίημα, η Blanche-Fleur (δηλ. η Πλατζιαφλώρη) φαίνεται πως είναι η νονά τού Καρλομάγνου.
Παρασκευή 11 Μαρτίου 2022
Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Ποίηση
Διήγησις πολυπαθούς Απολλωνίου του Τυρίου
Στιχουργημένο μυθιστόρημα. Πρωτογράφηκε ελληνικά ίσως τον Γ΄ αιώνα μ.Χ. Στον ΣΤ΄ αιώνα μεταφράστηκε λατινικά κι από εκεί σε όλους τους λαούς της Ευρώπης. Απ' την αγγλοσαξονική γλώσσα, σε παραλλαγή τού ΙΔ΄ αιώνα, ο Άγγλος ποιητής Gower εμπνεύστηκε το ποίημά του "Confessio Amantis" (1483). Από αυτό το ποίημα φαίνεται ότι επήρε την υπόθεση ο Σαίξπηρ για το πρώτο καθεαυτό δικό του δράμα "Pericles, Prince of Tyre". Ξαναγύρισε στην Ελλάδα με δύο παραλλαγές: του Γαβριήλ Ακοντιάνο ή Κοντιάνο, τον ΙΔ΄ αιώνα, και του Κωνσταντίνου Τήμενου, το 1500μ.Χ. Η ιστορία εκτυλίσσεται στις ελληνικές (τότε) χώρες Αντιόχεια, Τύρο, Έφεσο, Ταρσό κτλ.
Από την ανομοιοκατάληκτη παραλλαγή τού Κοντιάνο παραθέτουμε, ενδεικτικά, κάποιους στίχους:
Παρασκευή 4 Μαρτίου 2022
Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Ποίηση - Λίβιστρος και Ροδάμνη
Περίπλοκο μυθιστόρημα, με σμίξιμο ελληνικών και ανατολίτικων στοιχείων και μερικών φράγκικων. Ξεχωριστή θέση έχουν τα ερωτικά γράμματα, τα "πιττάκια" που στέλνουν ο ένας στον άλλον. Παραθέτουμε, ενδεικτικά, δύο.