Κώστας Γαρμπής - Anegephalus Anoetopterus

Επικράτης

ΕΠΙΚΡΑΤΗΣ

Αμβρακιώτης, κωμικός ποιητής της μέσης Κωμωδίας (Δ΄ π.X. αιώνος). Ίσως από τους αρχαιότατους της περιόδου αυτής ποιητής. Έγραψε τις κωμωδίες: «Αμαζόνας», «Αντιλαΐδα», «Δύσπρατον», «Έμπορον», «Τριόδοντα» ή «Ρωποπώλην», «Χορόν». Σώθηκαν μόνον αποσπάσματα. (Συλλογή Fragm. Comic. Graec. Meineke και Kock).

Στο παρατιθέμενο απόσπασμα ο Ε. σατιρίζει τους φιλοσόφους της Ακαδημίας και τη «διαιρετική» τους σχολαστικότητα.

Α. Κι ο Πλάτων, ο Μενέδημος, ο Σπεύσιππος;^*

Με τι τούτη την ώρα ασχολούνται;

Ποια φροντίδα, ποιος λόγος

διερευνάται τώρα από τούτους;

Για όλα αυτά που σε ρωτώ μίλα μου μυαλωμένα

αν έφτασες εδώ έχοντας κάτι καταλάβει,

για τ’ όνομα της Γης, / ……………………………./ 

Β. Κι όμως, γνωρίζω να σου πως σαφώς για όλα.

Είδα στα Παναθήναια μια ομάδα

νεαρούληδες , μειράκια /………………………../

που στης Ακαδημίας^** το γυμνάσιο πηγαίνουν

κι άκουγα κάτι λόγους άφαντους και άτοπους.

Πώς, δηλαδή, τα πράγματα ορίζανε της φύσης

και πώς ξεχώριζαν τα ζώα με το βίο τους

τα δένδρα με τη φύσης τους και τα λαχάνων γένη.

Κι ανάμεσα σ’ αυτά, την κολοκύθα,

σε ποιο γένος ανήκει εξετάζανε.

Α. Και πώς, λοιπόν, ορίσανε και τίνος γένος είναι;

Έλα και γνώρισέ το μου, αν κατά τύχη ξέρεις.

Β. Και πρώτα-πρώτα άναυδοι στέκονταν όλοι, ακίνητοι,

κι έσκυβαν το κεφάλι, κι ώρα πολλή σκεπτόντουσαν.

Κι εξαίφνης όπως έκυπταν και ερευνούσαν 

τα μειράκια: λάχανο είναι στρογγυλό

είπε ο ένας, τι χόρτο άλλος, κι άλλος ότ’ είναι δένδρο.

Κι ως τα άκουγε κάποιος παρευρεθείς γιατρός

από τη Σικελία, τους καταπόρδισε κατάμουτρα,

ότι με τρίχες ασχολούνται.

Α. Αλήθεια; Θα οργισθήκανε αυτοί

και τις φωνές θα βάλανε που τους χλευάζει.

Γιατί σε λέσχες σαν κι αυτές

είναι απρέπεια να κάνεις τέτοια/ ………………………../.

Β. Μπά ! Ούτε που νοιαστήκανε τα πιτσιρίκια!

Κι ο Πλάτωνας που ήταν παρών και λίαν πράος,

ατάραχος τους πρόσταξε και πάλι απ’ την αρχή να εξετάζουνε

τι είδος είν’ (η κολοκύθα).

Και πάλι αυτοί ξανάρχισαν τις υποδιαιρέσεις.

(Ελεύθ. απόδοση: Κ. Γαρμπής)

*Μενέδημος: Μαθητής του Πλάτωνα και μέλος της Ακαδημίας. 

Σπεύσιππος : Αθηναίος φιλόσοφος, ανεψιός και διάδοχος, του Πλ. στη Δ/νση της Ακαδημίας

**Ακαδήμεια ή Ακαδημία: Περιοχή κοντά στον Κολωνό, όπου υπήρχε ιερό άλσος αφιερωμένο στον ήρωα Ακάδημο. Εκεί ο Πλ. Ίδρυσε τη σχολή του.